Gelato dateert uit de 16e eeuw, maar eigenlijk begint de geschiedenis van het ijs veel verder. Oorspronkelijk komt het namelijk uit Klein-Azië om via Sicilië en Rome de rest van Europa te veroveren.
De Sicilianen ontdekten ‘sorbetto’, de Sicilianen namen de gewoonte van de Egyptenaren en Palestijnen over om geitenmelk te mengen met sneeuw. Alleen deden de Sicilianen in plaats van geitenmelk, het sap van citrusvruchten mengen met sneeuw. Dit mengsel kreeg uiteindelijk de naam ‘sorbetto’.
In 1686 opende de Siciliaan, Franscesco Procopio de Coltelli, in Parijs een café genaamd Café Procope. Hier kreeg je waterijs met exotische smaken zoals anijsbloem, kaneelbloem, ijs van citrusvruchten of aardbeien sorbet. Zijn Café werd een beroemde Franse ontmoetingsplaats waar ook bekende mensen graag kwamen.
Het beroep van ijsmaker werd in Italië van vader op zoon doorgegeven. In de 20e eeuw emigreerden veel Italianen naar andere delen van Europa, zo heeft het Italiaanse ijs zich snel verspreid door Europa.
De basis van gelato is hetzelfde als dat van ander roomijs: melk, room en suiker. Het traditionele ijs bevat daarnaast ook eigeel. Alle ingrediënten van traditioneel ijs worden kokend gemengd tot een soort custard en daarna afgekoeld, vervolgens wordt het in beweging gebracht op hoge snelheid, waarbij lucht en volume worden toegevoegd.
De Italiaanse gelato heeft een vergelijkbare custard, maar hier zit minder room en eigeel in. In sommige gevallen zelfs geen eigeel. Vervolgens wordt het custard op een minder hoge snelheid in beweging gebracht, het gevolg: minder lucht en steviger ijs. Gelato wordt daarbij ook nog op een iets hogere temperatuur geserveerd dan ander roomijs, waardoor de textuur zacht is en blijft. Het lage vetgehalte in het ijs zorgt er ook voor dat de smaak van het hoofdingrediënt beter naar voren komt.
Tenslotte staan hieronder een paar populaire ijssmaken vertaald naar het italiaans:
Panna: Roomijs/vanille ijs
Fragola: Aardbeienijs
Cioccolato: Chocolade ijs
Nocciola: Hazelnootijs
Pistacchio: pistachio notenijs
Menta: munt ijs
Stracciatella: Roomijs met stukjes chocolade
Amaretto: Amandel Bitterkoekjes ijs
Malaga: Rum Rozijnenijs
Puffetto/Puffeta: Blauw/roze smurfenijs
Italiaanse Gelato, een verhaal doordrenkt met geschiedenis en smaak. Van de oude Sicilianen die de eerste sorbetto mengden tot de moderne gelaterieën die over de hele wereld verspreid zijn, de reis van gelato is er een van evolutie en innovatie. Met zijn zachte textuur en rijke smaken is gelato niet zomaar ijs - het is een kunstvorm die de zintuigen prikkelt en de geschiedenis proeft.
Lees meer over de Italiaanse keuken.
